Als belangrijkste energiebron van onze woning is elektriciteit alomtegenwoordig. Dit is echter niet zonder gevaar. Een defect stopcontact, een elektrisch apparaat dat al een dagje ouder wordt of spatjes water op een elektrische geleider kunnen fataal zijn.
Elk defect kan een elektrische schok of brand veroorzaken. Voorzichtigheid en een grondige kennis van zaken zijn vereist om aan elektrische installaties of apparaten te komen.
Stroomvoorziening
In de buurt van elektriciteit zijn twee begrippen belangrijk: de stroom (uitgedrukt in ampère) en de spanning (uitgedrukt in volt).
De hoeveelheid stroom die door ons lichaam gaat kan dodelijk zijn, maar is moeilijk te meten. Daarom moet de netspanning die ons waarschuwen voor gevaar. De kritieke spanning is 48 volt: meer kan gevaarlijk of zelfs dodelijk zijn, minder is onschadelijk. Welnu, ons thuisnetwerk werkt onder een eenfasige spanning van 240 volt en onder een driefasenspanning van 400 volt. Die spanning is dus potentieel dodelijk.
De stroom die door een metalen kabel loopt warmt deze bovendien evenredig op: hoe meer stroom, hoe warmer de kabel wordt. Om oververhitting te voorkomen worden stroomkabels beveiligd met een zekering of smeltveiligheid. De stroom aangegeven op de smeltveiligheid en de zekeringen is dus rechtstreeks afhankelijk van de diameter van de gebruikte kabel en dus van hun potentiële opwarming.
De risico’s
ElektrocutieVoor mensen die rechtstreeks in contact komen met elektrische spanning is elektrocutie het grootste risico. Elk metalen voorwerp dat onder spanning staat, zoals een elektrische geleider die niet geïsoleerd is of een metalen behuizing van een elektrisch apparaat, kan dus gevaarlijk zijn. Juist om die reden worden onze elektrische installaties beschermd door plastic of rubber. Aan de isolatie prutsen of er niet voor zorgen dat de toegang tot de metalen delen beschermd is, kunnen de gebruiker fataal worden. In een vochtige omgeving neemt het gevaar toe aangezien water een uitstekende geleider is voor elektriciteit.
Naast isolatie moeten elektrische installaties volgens de wet uitgerust zijn met een systeem dat de lekstroom beperkt, de stroom die door het menselijk lichaam loopt wanneer iemand een geleider onder spanning aanraakt. Deze differentieelschakelaar is van essentieel belang voor je veiligheid.
Warmteontwikkeling
Wanneer er stroom door een geleider loopt (een elektrische draad of apparaat), warmt die op. Dat is normaal. Hij mag echter niet warmer worden dan de normale waarden of er kan brand ontstaan. Daarom zijn elektrische installaties en apparaten uitgerust met een zekering of een smeltveiligheid die de spanning onderbreekt eens de waarde de toegelaten norm overschrijdt.
Wanneer een geleider daarenboven ouder wordt of trilt kan het contact minder worden en kan de geleider opwarmen. De stroom mag dan wel niet toenemen, toch kan het brand veroorzaken.
Wanneer twee geleiders rechtstreeks met elkaar in contact komen ontstaat er kortsluiting. Daardoor gaat de stroom door die geleiders plots toenemen waardoor ze opwarmen en vonkjes afgeven. Het veiligheidssysteem van de installatie zou meteen in werking moeten treden.
Tips om ongelukken met elektriciteit te vermijden
Altijd
– Schakel alle elektrische apparaten die je niet gebruikt uit.
– Overbelast stopcontacten niet.
– Raak nooit een metalen geleider zoals een draad of een extern element van een elektrisch apparaat onder spanning aan. Neem in geval van twijfel aan dat het onder spanning staat.
– Probeer elektrische apparaten niet te gebruiken in de buurt van water of vocht.
– Zet elektrische apparaten niet naast de gootsteen, het bad, de douche of andere plekken waar water is.
– Gebruik een elektrisch apparaat nooit met natte handen of voeten.
Afhankelijk van de situatie
– Pruts nooit zelf aan je elektrische installatie en vervang de zekering alleen met evenveel ampère.
– Vervang verlengkabels en beschadigde elektrische draden, gooi de oude kabels weg.
– Als je een lamp, zekering of toestel wil vervangen zet je best de hoofdschakelaar af.
– Ga na of je verlengkabels de lading aankunnen (in watt of ampère) die je erop wilt aansluiten.
– Houd steeds verlengkabels of elektrische toestellen onder spanning buiten bereik van kinderen. Plaats stopcontacten of een beveiliging.
– Laat de installatie dan nakijken als een stopcontact of een elektrische kabel abnormaal warm wordt.
– Laat in geval van twijfel je elektrische installatie nakijken door een gekwalificeerd technicus.
© Secunews – https://www.secunews.be